Schorzenia neurologiczne są szeroką grupą schorzeń, które obejmują ośrodkowy lub obwodowy układ nerwowy. Ich zróżnicowanie prowadzi do wielu różnorodnych objawów, które mogą sprawiać, że diagnostyka chorób neurologicznych bywa utrudniona. Choć schorzenia neurologiczne zdarzają się stosunkowo często, są chorobami, jak każde inne i wielu z nich można uniknąć lub spowolnić ich rozwój, podejmując odpowiednie środki profilaktyczne.
Dieta bogata w owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe i zdrowe tłuszcze pomoże zachować sprawny układ nerwowy. Unikaj nadmiernego spożywania alkoholu i palenia tytoniu. Regularna aktywność fizyczna również ma ogromne znaczenie. Szczepienia przeciwko wirusowym infekcjom, takim jak odra, świnka, różyczka i grypa, mogą pomóc w zapobieganiu chorobom neurologicznym.
Unikaj sytuacji, które mogą prowadzić do urazów głowy lub urazów rdzenia kręgowego. Noszenie kasków ochronnych podczas uprawiania sportów i unikanie niebezpiecznych sytuacji mogą zmniejszyć ryzyko uszkodzenia układu nerwowego. Pamiętaj też o regularnych badaniach, które mogą przyspieszyć wykrycie chorób i opóźnienie jej rozwoju. To tylko kilka możliwości zapobiegania. Jakie są natomiast objawy chorób neurologicznych? Jak i czy w ogóle można je leczyć?
Przyczyny chorób neurologicznych
Czynniki wpływające na rozwój tych schorzeń są często tak różnorodne i skomplikowane, jak same choroby. Wśród nich należy wymienić:
- Czynniki genetyczne - np. choroba Huntingtona, dystrofia miotoniczna i niektóre rodzaje padaczki mogą być wywoływane przez mutacje w genach.
- Infekcje - niektóre infekcje wirusowe, bakteryjne lub grzybicze mogą prowadzić do uszkodzenia układu nerwowego. Przykłady to zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowych, borelioza i AIDS.
- Urazy - urazy głowy i rdzenia kręgowego mogą powodować uszkodzenia struktur nerwowych. Skutki mogą być różnorodne, od utraty czucia po problemy z koordynacją ruchową.
- Zaburzenia immunologiczne - choroby takie jak stwardnienie rozsiane, zapalenie naczyń i toczeń rumieniowaty układowy, prowadzą do ataku układu immunologicznego na komórki nerwowe. To może prowadzić do uszkodzenia nerwów i spowolnienia przewodzenia impulsów nerwowych.
- Niezdrowy styl życia -palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, niewłaściwa dieta i brak aktywności fizycznej mogą zwiększać ryzyko rozwoju chorób neurologicznych.
Rodzaje zaburzeń neurologicznych
Choroby neurologiczne obejmują szeroką gamę schorzeń. Jednym z nich jest migrena. To przewlekła choroba, charakteryzująca się nawracającymi, silnymi bólami głowy, często towarzyszącymi nudnościami, wymiotami i nadwrażliwością na bodźce. Dalej należy wymienić padaczkę, która cechuje się nawracającymi napadami. Może mieć różne typy i objawy, w zależności od obszaru mózgu, który objęła choroba.
Innym znanym schorzeniem neurologicznym jest choroba Parkinsona. Jest to postępująca choroba neurodegeneracyjna, która powoduje spowolnienie ruchów, sztywność mięśni, drżenie i problemy z równowagą. Bardzo groźną dolegliwością jest również stwardnienie rozsiane. To choroba autoimmunologiczna, w której układ immunologiczny atakuje osłonki mielinowe w ośrodkowym układzie nerwowym. Choroby neurologiczne obejmują także Alzheimera. W tym schorzeniu dochodzi do stopniowej utraty funkcji poznawczych, takich jak pamięć, myślenie i orientacja przestrzenna.
Objawy chorób neurologicznych
Objawy chorób neurologicznych zależą od rodzaju i lokalizacji schorzenia. Najczęściej występujące objawy neurologiczne, to:
- bóle głowy (migrena, bóle napięciowe i bóle klasterowe);
- zaburzenia ruchowe (drżenie, sztywność mięśni, trudności z chodzeniem i utrata równowagi);
- zaburzenia czucia (mrowienie, drętwienie, utrata czucia bólu lub temperatury);
- zaburzenia poznawcze (gorsza pamięć, koncentracja i zdolność uczenia się);
- zaburzenia psychiczne (depresja, lęki i psychozy).
Schorzenia neurologiczne i ich leczenie
Przed rozpoczęciem leczenia oczywiście najważniejsza jest odpowiednia diagnostyka
chorób neurologicznych. Stanowi ona podstawę do dopasowania właściwej metody zwalczania schorzenia lub spowolnienia jego postępowania. Celem leczenia jest złagodzenie objawów, spowolnienie postępu choroby i poprawa jakości życia pacjenta, by objawy neurologiczne pozwalały mu na normalne funkcjonowanie.
W zależności od rodzaju choroby neurologicznej lekarz może zalecić stosowanie leków, które pomogą w kontrolowaniu objawów. Przykłady to leki przeciwpadaczkowe, przeciwbólowe, przeciwwymiotne i przeciwzapalne. Fizjoterapia natomiast może pomóc w poprawie siły mięśni, równowagi i koordynacji ruchowej u osób z zaburzeniami neurologicznymi. Ćwiczenia i manipulacje fizyczne są często stosowane w celu odbudowy funkcji ruchowych.
Innym zalecanym sposobem leczenia bywa terapia zajęciowa. Koncentruje się ona na poprawie zdolności do samodzielnego funkcjonowania i wykonywania codziennych czynności. Może obejmować trening umiejętności życiowych, terapię manualną i inne techniki terapeutyczne. Osoby z zaburzeniami mowy związanymi z chorobami neurologicznymi mogą skorzystać z terapii mowy. Jej celem jest poprawa komunikacji i zrozumienia mowy. Rzadziej wykorzystywane są metody operacyjne. Stosuje się je gdy inne sposoby leczenia nie przynoszą oczekiwanych skutków. Przykłady to głęboka stymulacja mózgu i operacje naprawcze w przypadku urazów nerwów.