Chociaż pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce odnotowano na początku 2020 roku, wszystko wskazuje na to, że SARS-CoV-2 zostanie z nami na dłużej. Wirus stale mutuje i nie należy go bagatelizować. Dzięki szczepieniom i odporności nabytej nie stanowi już takiego zagrożenia, jednak nadal stwarza ryzyko dla osób z obniżoną odpornością i chorobami przewlekłymi. Co warto wiedzieć o COVID-19 w 2024 roku?
Koronawirus w 2024 – warianty wirusa
Jak każdy wirus także koronawirus ulega szybkim mutacjom. Zmiany zachodzące w materiale genetycznym powodują powstawanie nowych pod wariantów. Niektóre warianty wirusa stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia publicznego – wówczas określa się je jako VOC (variant of concern).
Na przestrzeni ostatnich lat naukowcy zidentyfikowali kilka wariantów i pod wariantów SARS-CoV-2, które mogą powodować u ludzi COVID-19. W listopadzie 2021 roku Światowa Organizacja Zdrowia zidentyfikowała nowy wariant koronawirusa: Omikron. Potwierdzono jego zaraźliwość i większe ryzyko ciężkiego przebiegu choroby. Szybko rozprzestrzenił się na cały glob, nadal mutując. Co ważne, nawet osoby chorujące wcześniej na COVID-19 mogą się nim zakazić.
Kraken – COVID-19 podwariant
Najnowszy subwariant Omikronu to Kraken (XBB.1.5). Zidentyfikowano go w styczniu 2023 roku. Szybko rozprzestrzenił się w Europie, w Polsce powodując najwięcej zakażeń pod koniec 2023 roku. Kraken charakteryzuje się większą zakaźnością, jednak pomimo groźnej nazwy ten wariant powoduje COVID-19 o łagodniejszym przebiegu.
Ile zakażeń dziennie jest wywołanych przez koronawirus w 2024 roku? Dane z połowy marca wskazują, że do tej pory potwierdzono chorobę COVID-19 u 17,66% mieszkańców Polski. W 2024 roku mowa o od kilkudziesięciu do kilkuset zidentyfikowanych zakażeń dziennie.
Jak zminimalizować ryzyko zakażenia? Szczepienia przeciwko COVID-19
Najlepszy sposób na ochronę przed zakażeniem koronawirusem w 2024 roku to nadal szczepionki przeciwko COVID-19. Dziś szczepionki przeciwko COVID-19 mogą pomóc w szczególności osobom z niską odpornością i chorobami towarzyszącymi. Do tzw. grup ryzyka należą m.in. osoby powyżej 60. roku życia. Powinni korzystać z nich także pracownicy ochrony zdrowia, którzy mają kontakt z pacjentami i materiałami zakaźnymi.
Trzeba mieć na uwadze, że szczepienia przeciwko COVID-19 ograniczają transmisję wirusa. Dzięki nim osoby zdrowe mają możliwość chronić swoich bliskich przed ryzykiem ciężkiego przebiegu infekcji.
Jak zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania COVID-19?
- Często myj ręce, szczególnie przed jedzeniem i po powrocie do domu. Unikaj dotykania twarzy nieumytymi dłońmi.
- Noś maseczkę ochronną (najlepiej ze standardem FFP2) w dużych skupiskach ludzi.
- Unikaj przebywania w słabo wentylowanych, zatłoczonych pomieszczeniach.
- Staraj się zachowywać fizyczny dystans w miejscach publicznych.
- W trakcie kichania i kaszlu osłaniaj usta i nos przedramieniem albo chusteczką.
- Regularnie wietrz pomieszczenia, zwłaszcza w miejscu pracy.
- Jeżeli masz objawy infekcji, zostań w domu.
- Dbaj o swoją odporność poprzez zdrową dietę, prawidłowe nawodnienie i regularną aktywność fizyczną.
W listopadzie 2023 roku Europejska Agencja Leków zatwierdziła najnowszą szczepionkę Nuvaxocid przeciw wariantowi XBB.1.5. W Polsce jest dostępna od 6 grudnia 2023 roku. Można przyjąć ją jako szczepionkę podstawową albo przypominającą.
Ze szczepienia na inne warianty koronawirusa w 2024 roku mogą dobrowolnie i bezpłatnie skorzystać osoby powyżej 12. roku życia, które nie wcześniej nie szczepiły się lub od ich ostatniej szczepionki minęło co najmniej 6 miesięcy.
Na szczepienie możesz zapisać się za pośrednictwem swojego Internetowego Konta Pacjenta, w placówce POZ lub w aptece.
Najczęstsze objawy koronawirusa
Miej na uwadze, że występowanie i nasilenie objawów koronawirusa różni się osobniczo. Niektóre osoby przechodzą COVID-19 bezobjawowo. W 2024 roku najczęstsze objawy koronawirusa to:
- osłabienie,
- ból gardła,
- katar,
- kaszel,
- gorączka,
- dreszcze,
- bóle mięśniowe,
- nudności,
- wymioty,
- biegunka.
Objawy COVID zwykle trwają 5-7 dni. Omicron i jego pochodne rzadziej niż inne warianty doprowadzają do tymczasowej utraty smaku i węchu.
Objawy nowego wariantu – czy powoduje nowe symptomy?
Kraken charakteryzuje się łagodniejszym przebiegiem infekcji od swoich poprzedników. Zwykle obejmuje górne drogi oddechowe, a objawy nowego wariantu nie różnią się od wymienionych wyżej.
Jeżeli masz objawy koronawirusa, zostań w domu. Umów teleporadę lub poradę u lekarza POZ, który może skierować Cię na test. Aktualnie zniesiono obowiązek izolacji i kwarantanny. Na podstawie wywiadu medycznego i wyników badań lekarz zdecyduje o odpowiednim leczeniu.
Większość infekcji wirusowych leczymy objawowo, dlatego aktualnie nie istnieją żadne specyficzne metody leczenia koronawirusa. Lekarze przepisują przede wszystkim leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Osoby chore na COVID-19 mogą przyjmować także preparaty łagodzące katar i ból gardła.
Większość osób po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 może wyzdrowieć w domu. W celu szybszego powrotu do zdrowia przede wszystkim dbaj o swój odpoczynek, prawidłowo się nawadniaj i przyjmuj leki zapisane przez lekarza.
Czy omikron może doprowadzić do tzw. zespołu covidowego? W przypadku ciężkiego przebiegu stwarza ryzyko niewydolności oddechowej lub wstrząsu septycznego. Jeśli występują u Ciebie objawy zapalenia dolnych dróg oddechowych, natychmiast skorzystaj z pomocy medycznej.
Koronawirus w 2024 roku – podsumowanie
Najpowszechniej występujący wariant koronawirusa w 2024 roku to Kraken (XBB.1.5), subwariant Omikronu. Chociaż wirus łatwiej się rozprzestrzenia, dla większości osób stwarza mniejsze zagrożenie od innych wariantów koronawirusa. Szanse na lekki przebieg choroby zwiększają szczepienia ochronne oraz odporność nabyta (przechorowanie koronawirusa w przeszłości).
Jeśli podejrzewasz u siebie infekcję wirusową, zgłoś się do lekarza. Nie bagatelizuj objawów nowego wariantu, ponieważ nieleczone mogą powodować zespół covidowy.