Menopauza, inaczej nazywana klimakterium lub przekwitaniem, to naturalny etap występujący w życiu każdej kobiety. Chociaż sama menopauza nie stanowi choroby, objawy menopauzy mogą być nieprzyjemne i uciążliwe. Na szczęście istnieje wiele sposobów (także naturalnych), by złagodzić objawy menopauzy.
Menopauza definicja
Menopauza to efekt zmian hormonalnych, które z wiekiem zachodzą w organizmie kobiety. Zwykle pomiędzy 45. a 55. rokiem życia wyczerpaniu ulegają rezerwy pęcherzyków jajnikowych, a w konsekwencji spada produkcja estrogenów i progesteronu (żeńskich hormonów płciowych).
W kwestii takiej jak menopauza definicja jest jedna: dokładnie za menopauzę uznajemy dzień ostatniej miesiączki, po którym od co najmniej 12. miesięcy nie wystąpiło krwawienie menstruacyjne.
Menopauza klimakterium: etapy menopauzy
Specjaliści dzielą menopauzę na 3 etapy:
- premenopauzę – zaczyna się na kilka lat przed menopauzą, co można poznać po wahaniach cyklu menstruacyjnego, np. nieregularnych lub nasilonych krwawieniach miesiączkowych,
- menopauzę – gdy przez 12 miesięcy od ostatniej miesiączki nie wystąpiło krwawienie menstruacyjne,
- postmenopauzę – ten okres zaczyna się po menopauzie i trwa do końca życia kobiety, wzrasta w nim ryzyko osteoporozy, chorób serca i udarów.
Jak monitorować przebieg menopauzy? Przede wszystkim obserwuj swoje ciało, notuj w dzienniczku daty menstruacji, a także zapisuj odczuwane przez Ciebie objawy. Pamiętaj o regularnych wizytach w gabinecie lekarskim. Wykonuj badania zlecone przez ginekologa, lekarza rodzinnego i innych specjalistów.
Kobiety w okresie menopauzy powinny poddawać się badaniom przesiewowym, ponieważ wzrasta u nich ryzyko występowania niektórych chorób.
Symptomy menopauzy
Określenie menopauza klimakterium wzbudza negatywne skojarzenia przede wszystkim ze względu na objawy, które towarzyszą temu okresowi w życiu kobiety. Co się dzieje podczas menopauzy? Mogą pojawiać się dolegliwości zarówno psychiczne, jak i fizyczne, m.in.:
- uderzenia gorąca,
- nadmierna potliwość (zwłaszcza w nocy),
- dreszcze,
- zaburzenia snu,
- wahania nastroju,
- zmiany w libido (zwykle spadek),
- suchość pochwy.
Co istotne, nie wszystkie kobiety doświadczają wymienionych objawów. U niektórych może występować tylko ich część. Różni się także stopień nasilenia objawów klimakterium.
U większości kobiet po menopauzie następuje przyrost masy ciała. W tym czasie można zaobserwować także nagłą utratę jędrności skóry.
Choć tego nie widać, w okresie menopauzy osłabieniu ulegają kości kobiety. Warto mieć tego świadomość, ponieważ wzrasta ryzyko złamań.
Jak złagodzić objawy menopauzy?
Kobiety, które trudniej przechodzą przez klimakterium, marzą o ustąpieniu objawów menopauzy. Wiele z pań decyduje się wtedy na terapie hormonalne, które polegają na przyjmowaniu estrogenu lub progesteronu. O takim leczeniu może zadecydować lekarz.
W okresie menopauzy znaczącą ulgę przynieść mogą zmiany w Twoim stylu życia. Zadbaj przede wszystkim o:
- zdrową dietę – unikaj słodyczy i fast foodów, jedz dużo warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, chudego białka i zdrowych tłuszczów,
- regularną aktywność fizyczną – Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, by osoby dorosłe do 64. roku życia wykonywały w tygodniu co najmniej 150-300 minut ćwiczeń o umiarkowanej intensywności (lub 75-150 minut ćwiczeń o wysokiej intensywności),
- rezygnację z używek – koniecznie rzuć palenie i ogranicz spożycie alkoholu,
- techniki relaksacyjne – złe samopoczucie podczas menopauzy możesz złagodzić, stosując np. trening oddechowy, uprawiając jogę lub medytując.
Zioła na menopauzę
W przypadku menopauzy zastosowanie znajduje ziołolecznictwo. Wiele roślin stanowi źródło fitohormonów, które naśladują działanie estrogenów występujących w żeńskim organizmie. Tym samym mogą kompensować spadek naturalnych hormonów i zmniejszać odczuwalność nieprzyjemnych objawów klimakterium.
Do Twojego wyboru pozostają różnego rodzaju suplementy diety z ziołami na menopauzę, np. tabletki, kapsułki, soki oraz susze do samodzielnego zaparzania. W ich składzie znajdują sięm.in.:
- koniczyna czerwona – zawiera izoflawony łagodzące uderzenia gorąca i nocne poty,
- pluskwica groniasta – za sprawą glikozydów triterpenowych przyczynia się do regulacji nastroju w okresie menopauzy,
- niepokalanek pospolity – to źródło diterpenów i glikozydów irydoidowych, które korzystnie oddziałują na gospodarkę hormonalną kobiet podczas klimakterium,
- maca – ponieważ występują w niej witaminy, składniki mineralne i związki polifenolowe, pozytywnie wpływa na odczuwany poziom energii i libido podczas menopauzy,
- dziurawiec zwyczajny – jego najcenniejsza substancja aktywna to hyperycyna, która oddziałuje na układ nerwowy, poprawiając samopoczucie psychiczne.
Kobiety zmagające się z bardzo złym samopoczuciem psychicznym w trakcie menopauzy powinny skorzystać z pomocy specjalisty z zakresu zdrowia psychicznego. Pomóc mogą zarówno leki przeciwdepresyjne, jak i terapia poznawczo-behawioralna.
Trwanie menopauzy
Kiedy ustępują objawy menopauzy? To kwestia indywidualna. Najbardziej odczuwalne objawy klimakterium są pomiędzy premenopauzą a właściwą menopauzą. Zwykle trwa to ok. 10 lat, choć u niektórych kobiet przebiega szybciej, np. w ciągu 3 lat. Objawy stopniowo zanikają po menopauzie, choć u wielu kobiet mogą nadal utrzymywać się w łagodniejszej formie.
Przedwczesna menopauza
U niektórych kobiet menopauza może nastąpić wcześniej. Zazwyczaj dzieje się tak w wyniku indywidualnych predyspozycji genetycznych. Dlatego jeśli u kobiet w Twojej rodzinie menopauza przychodzi szybciej, podobnie może zdarzyć się także u Ciebie.
Prawdopodobieństwo wystąpienia przedwczesnej menopauzy zwiększają również:
- operacje jajników,
- palenie papierosów,
- chemioterapia,
- radioterapia,
- choroby autoimmunologiczne,
- niedowaga,
- przewlekły stres.
Jeżeli podejrzewasz u siebie objawy klimakterium, a nie jesteś jeszcze w wieku typowym dla menopauzy, umów się na wizytę do ginekologa. Specjalista zbada Twój aktualny stan zdrowia i rozwieje wszelkie wątpliwości.
