Stres związany z pracą stał się powszechnym problemem, który dotyka coraz większą liczbę pracowników. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się, że jest jedynie reakcją psychologiczną, to jego wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne jest znaczący. Przewlekły stres nie tylko obniża jakość życia, ale również prowadzi do wielu poważnych schorzeń. Nie warto go zatem bagatelizować. Stres związany z pracą jest poważnym problemem, z którym trzeba sobie jakoś radzić.
Aby skutecznie walczyć ze stresem w miejscu pracy, niezbędne jest zidentyfikowanie jego źródeł. Stresory mogą być różnorodne: od nadmiernej ilości zadań i naciągających terminów, po napięte relacje z przełożonymi i współpracownikami. Rozpoznanie tych czynników pozwala na wprowadzenie zmian, które mogą znacząco poprawić komfort pracy i zmniejszyć poziom stresu.
Aktywność fizyczna, wyraźny podział na życie prywatne i zawodowe, a także praktyka medytacji, nawet przez kilka minut dziennie, np. przed wyjściem do pracy, może zwiększyć świadomość i pomóc w lepszym radzeniu sobie z napięciem. Poznaj także inne sposoby na to, jak obniżyć stres w pracy!
Stawką jest Twoje zdrowie - poznaj choroby spowodowane stresem
Czy stres to tylko psychologiczna reakcja, która pozostaje bez wpływu na nasze zdrowie? Zdecydowanie nie! Niestety stres w pracy i nie tylko może wpływać na wiele aspektów zdrowia, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio poprzez zmiany w stylu życia, takie jak niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej, nadużywanie substancji czy niewystarczająca ilość snu. Przewlekłe napięcie, takie jak codzienny stres w czasie pracy lub w innych sytuacjach, może wywołać szereg dolegliwości, prawdziwych, namacalnych chorób, które drastycznie obniżają jakość życia.
Wśród chorób fizycznych można wyróżnić:
- choroby sercowo-naczyniowe, takie jak nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca czy zawał;
- problemy żołądkowo-jelitowe, w tym zespół jelita drażliwego (IBS), wrzody żołądka i dwunastnicy, chorobę refluksową przełyku (GERD);
- choroby układu odpornościowego takie jak osłabienie układu odpornościowego, co prowadzi do częstszych infekcji, czy zaostrzenie chorób autoimmunologicznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń);
- problemy dermatologiczne (łuszczyca, egzema, trądzik);
- choroby układu oddechowego, takie jak astma, zaostrzenie przewlekłej oburotacyjnej choroby płuc.
Jeśli nie wiemy, jak radzić sobie ze stresem w pracy, może on negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie psychiczne, wywołując zaburzenia lękowe, ataki paniki, fobie społeczne, depresję, bezsenność, anoreksję lub bulimię, a nawet zespół stresu pourazowego. Osoby narażone na stres w czasie pracy częściej skarżą się na migreny, napięciowe bóle pleców i stawów, otyłość, cukrzycę, zaburzenia miesiączkowania, a nawet niepłodność.
Stresujące czynniki w pracy
Aby móc skutecznie radzić sobie ze stresem w miejscu pracy, warto nauczyć się rozpoznawać źródła i mechanizmy wywołujące napięcie. Warto pamiętać, że nie zawsze musi chodzić o toksycznych współpracowników czy mobbing. Niektóre stresory można stosunkowo łatwo wyeliminować, co z pewnością jest dobrą wiadomością. Stres w środowisku pracy może wynikać z różnych czynników, takich jak:
- Zbyt duża ilość zadań i projektów, które przekraczają nasze możliwości, prowadzi do poczucia przytłoczenia i braku kontroli.
- Praca po godzinach, brak jasno określonych priorytetów i niemożność zrealizowania wszystkich obowiązków w terminie.
- Brak jasnych wytycznych, sprzeczne polecenia i niezdefiniowane cele mogą powodować frustrację i niepewność.
- Napięte relacje z przełożonymi, współpracownikami lub klientami mogą stwarzać toksyczne środowisko pracy.
- Konflikty, mobbing i brak wzajemnego szacunku.
- Hałas, niewłaściwe oświetlenie, nieergonomiczne stanowiska pracy lub szkodliwe substancje w otoczeniu.
- Obawy o utratę pracy, restrukturyzację lub zwolnienia grupowe.
Jak radzić sobie ze stresem w pracy - ustal priorytety i zarządzaj czasem
Znaczną część stresujących sytuacji można łatwo wyeliminować poprzez odpowiednią organizację i zarządzanie swoim czasem. Na początek stwórz listę zadań i uporządkuj je według ważności. Następnie podziel większe projekty na mniejsze, łatwiejsze do wykonania etapy. W dalszej kolejności ustal realistyczne terminy i trzymaj się ich.
Naucz się mówić "nie" zadaniom, które nie są priorytetowe, czasami trzeba będzie odmówić także współpracownikom. Tu przyda się astertwność. Korzystaj z technik zarządzania czasem, takich jak metoda Pomodoro lub technika "Eat That Frog". Skuteczne zarządzanie czasem pomoże Ci poczuć większą kontrolę nad obowiązkami i zredukować stres w pracy związany z jej natłokiem.
Zbuduj odporność na stres w miejscu pracy
Kiedy już uporządkujesz swój dzień pracy, zastanów się, w jaki sposób możesz zadbać o swoją odporność na stres. Bardzo prostym sposobem, od którego warto zacząć, jest regularna aktywność fizyczna, zrównoważona dieta i odpowiednia ilość snu. Zdrowe nawyki zwiększają energię, poprawiają nastrój i pomagają lepiej radzić sobie z wyzwaniami. Być może sprawdzi się u Ciebie medytacja, joga, głębokie oddychanie lub inne formy relaksu.
Nieodpowiednie warunki pracy także mogą być źródłem stresu i negatywnie wpływać na Twoje samopoczucie. Jednocześnie dość łatwo można wprowadzić korzystne zmiany. Upewnij się, że Twoje stanowisko pracy jest odpowiednio dopasowane do Ciebie. Korzystaj z ergonomicznej klawiatury i myszy, aby uniknąć napięcia mięśni i dbaj o prawidłową postawę ciała oraz regularnie rób przerwy na rozciąganie lub mały spacer po biurze. Postaraj się zapewnić sobie odpowiednie oświetlenie i ciszę. Stres w pracy może obniżyć też zaufana osoba, której możemy się zwierzyć z codziennych problemów.
Jak zmniejszyć problem stresu zawodowego w życiu prywatnym?
Kolejnym krokiem do wypracowania odporności na stres w pracy, jest wyraźny podział na życie prywatne i życie zawodowe. Ta równowaga pozwoli Ci zachować dobre samopoczucie.
- Ustal jasne granice między czasem pracy a czasem wolnym.
- Kiedy skończysz pracę, odłóż urządzenia mobilne i nie sprawdzaj służbowej poczty.
- Znajdź hobby lub aktywności, które pozwolą Ci oderwać myśli od pracy.
- Spędzaj czas z rodziną i przyjaciółmi.
- Zaplanuj regularne przerwy i urlopy, aby "naładować baterie".
Jakie techniki relaksacyjne łagodzą skutki stresu?
Kiedy stres zaczyna się nasilać, ważne jest, aby mieć w zanadrzu skuteczne techniki relaksacyjne. Kiedy dopadnie Cię stres w pracy, najszybszym i najłatwiejszym sposobem na obniżenie napięcia, jest głębokie oddychanie. Proste ćwiczenia oddechowe, takie jak oddychanie brzuszne lub technika 4-7-8, mogą pomóc w obniżeniu poziomu stresu i uspokojeniu umysłu.
Wypróbuj także progresywnej relaksacji mięśni (świadomego napinania i rozluźniania różnych grup mięśniowych), a także wizualizacji czy aromaterapii. Olejek lawendowy lub pomarańczowy możesz mieć pod ręką przy swoim biurku.
