Kobiety wkraczające w drugi trymestr ciąży oddychają z ulgą. Okres ten na ogół uznaje się za najlepszy etap ciąży. Znacznie maleje ryzyko poronienia i zmniejszają się także odczuwane dolegliwości ciążowe. Można cieszyć się ciążowym brzuszkiem, ale nie jest on jeszcze na tyle duży, żeby przeszkadzać. Co warto wiedzieć o drugim trymestrze, by przejść przez niego z jak najlepszym samopoczuciem?
Drugi trymestr ciąży – podstawowe informacje
Drugi trymestr trwa od 14. do 27. tygodnia ciąży – rozpoczyna się w 4. miesiącu ciąży. W drugim trymestrze możesz poczuć pierwsze ruchy dziecka i poznać jego płeć. Czekają na Ciebie również kolejne badania, m.in. połówkowe badanie USG i badania laboratoryjne. Dzięki nim możesz mieć pewność, że ciąża przebiega prawidłowo, a rozwój płodu przebiega we właściwym tempie.
Rozwój płodu w drugim trymestrze ciąży
Drugi trymestr ciąży to okres dalszego, intensywnego rozwoju płodu. Dziecko rośnie i kształtują się jego narządy, płód wykształca rysy twarzy, zyskuje paznokcie i owłosienie, w tym rzęsy i brwi. Zaczyna ćwiczyć mięśnie: przeciąga się, obraca i kopie – pierwsze ruchy dziecka poczujesz ok. 16-21. tygodnia ciąży. Z kolei na USG 3D możesz zauważyć, że maluszek robi miny i potrafi już ssać kciuk.
Ponieważ w drugim trymestrze dziecko zaczyna widzieć i słyszeć, reaguje na bodźce zewnętrzne, m.in. dźwięki oraz światło. Trenuje oddychanie, połyka płyn owodniowy oraz wydala. Wkracza w fazy snu i czuwania. Na koniec drugiego trymestru ciąży, czyli w 27. tygodniu płód mierzy ok. 36 cm i waży 700-900 g.
Jakie badania w drugim trymestrze?
W drugim trymestrze czeka Cię sporo badań zaleconych przez lekarza prowadzącego ciążę. To m.in.:
- badania laboratoryjne, przede wszystkim morfologia krwi, badanie ogólne moczu, oznaczanie przeciwciał anty-D u kobiet z czynnikiem Rh (-), krzywa cukrowa, powtórzenie badania przeciwciał IgM toksoplazmozy (jeśli miałaś ujemny wynik w pierwszym trymestrze),
- kontrola Twojego ciśnienia tętniczego i masy ciała,
- badanie USG między 18. a 22. tygodniem ciąży (ok. 20 tygodnia lekarz może już określić płeć dziecka), podczas badania mierzy obwód główki i długość kości udowej dziecka,
- badania prenatalne, np. NIPT lub NIFTY (zależnie od wieku i historii chorób genetycznych w rodzinie refundowane lub odpłatne), które mają na celu ocenę rozwoju płodu pod kątem występowania ewentualnych wad wrodzonych.
Zastanawiasz się, kiedy kolejne badania? Zapytaj swojego ginekologa. Trzymaj się wytyczonego przez niego harmonogramu.
Dolegliwości ciążowe w drugim trymestrze
Na ogół w drugim trymestrze maleją wcześniejsze dolegliwości ciążowe, takie jak mdłości i uczucie zmęczenia. Jakie zmiany ciała pojawiają się w drugim trymestrze? Następuje przyrost wagi (ok. 6-8 kg) związany ze wzrostem płodu, macicy i piersi kobiety. Brzuch twardnienie i napina się, co może powodować:
- częstsze oddawanie moczu,
- bóle wynikające z rozciągania się więzadeł macicznych,
- bóle kręgosłupa,
- ucisk na moczowody i większe ryzyko występowania infekcji dróg moczowych.
Inne dolegliwości ciążowe w drugim trymestrze, które mogą występować u kobiet, to m.in.:
- skurcze Braxtona-Hicksa – przygotowują macicę do porodu, są łagodne i nieregularne, występują przede wszystkim wieczorami, po aktywności fizycznej i po stosunku płciowym,
- wypływanie żółtawego płynu z brodawek sutkowych (tzw. siary),
- zwiększone ukrwienie tkanek, np. dziąseł i błon śluzowych nosa, co może powodować krwawienia,
- osłabienie szkliwa i wyższa podatność na próchnicę zębów,
- pojawianie się przebarwień skórnych spowodowanych wzrostem poziomu estrogenu w organizmie,
- obrzęki nóg i skurcze łydek ze względu na niski poziom elektrolitów i witamin w organizmie,
- dolegliwości trawienne: zgaga, zaparcia,
- bóle i zawroty głowy (wynikające ze zmian w układzie krążenia kobiety).
Nie wszystkie zmiany są niekorzystne dla samopoczucia. Wiele kobiet w drugim trymestrze może zaobserwować np. poprawę kondycji skóry oraz włosów.
Jak dbać o siebie w drugim trymestrze ciąży?
Przede wszystkim prowadź zdrowy styl życia. Wysypiaj się i odpoczywaj. Jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań, wykonuj codzienną aktywność fizyczną, np. spacery lub pływanie na basenie.
Być może pora już na zmianę garderoby. Zamiast obcisłych jeansów postaw na wygodne ubrania – spodnie z luźnym, elastycznym pasem i nowe, większe biustonosze.
Pamiętaj o codziennej pielęgnacji skóry. Nawilżaj w szczególności skórę brzucha i piersi, aby zapobiec powstawaniu rozstępów.
W drugim trymestrze możesz nawiązać kontakt z fizjoterapeutką uroginekologiczną, która poinstruuje Cię, jak wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy.
Stosuj zdrową, pełnowartościową dietę. Powinna bazować na świeżych warzywach, owocach, chudym białku, produktach pełnoziarnistych, tłoczonych na zimno olejach roślinnych, orzechach i pestkach. Pamiętaj o suplementacji witamin i minerałów zalecanej przez lekarza prowadzącego ciążę.
Czego unikać w drugim trymestrze?
- Ogranicz spożycie fast foodów, słodyczy i innej, wysoko przetworzonej żywności, aby zapobiec potencjalnym dolegliwościom trawiennym.
- Nie wykonuj sportów kontaktowych, a także takich, które stwarzają ryzyko upadku.
- Dbaj o swoje samopoczucie psychiczne, dlatego unikaj stresu.
- Ponadto kontynuuj zalecenia lekarskie z pierwszego trymestru ciąży, m.in. dotyczące diety, codziennej higieny i trybu życia.
